Donderdagmiddag 17 oktober zijn de vernieuwingsplannen van Herinneringscentrum Kamp Westerbork gepresenteerd. Samen met Herinneringskamp Westerbork hebben Mecanoo, Kossmanndejong en RYSE het vernieuwingsplan opgesteld. Dit plan beoogt de geschiedenis van het kamp tastbaarder te maken, een toekomstbestendig museum te bouwen en het voormalige spoortracé, dat het museum en het kampterrein met elkaar verbindt, een emotionele betekenis te geven. Daarnaast wordt er in de nieuwe plannen meer aandacht besteed aan het verhaal van de Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen, die twintig jaar lang in Woonoord Schattenberg, zoals Kamp Westerbork toen heette, verbleven.
We leven in een tijd waarin er steeds minder mensen zijn die de Holocaust bewust hebben meegemaakt en nog uit eigen ervaring over de geschiedenis van Kamp Westerbork kunnen vertellen, de plek waarvandaan tijdens de Tweede Wereldoorlog 107.000 Joden, Sinti en Roma werden gedeporteerd naar vernietigingskampen in Duitsland en Polen. Dat mag nooit vergeten worden. De urgentie blijft om deze geschiedenis uit de tweede wereldoorlog te vertellen, de herinnering eraan levend te houden, er op te reflecteren en ervan te leren.
Het terrein van Westerbork biedt echter weinig fysieke herinneringen, waardoor het voor met name jongere generaties moeilijk is om zich een beeld te vormen van de gebeurtenissen. Bovendien is het huidige museum verouderd en te klein voor het groeiende aantal bezoekers.
Door niet letterlijk terug te bouwen maar op een serene, landschappelijke en zintuiglijke manier het kampterrein van 1944 zichtbaar te maken zal het kampterrein weer samen met de bestaande monumenten tot de verbeelding spreken. Verdieping wordt verkregen door tien thematisch uitgewerkte plekken en een groot aantal over het terrein verspreidde audio-ontmoetingen met slachtoffers, daders en omstanders aan te bieden.
De bestaande commandantswoning wordt een tweede entree tot het kampterrein en vertelt verhalen vanuit het dadersperspectief. Een indrukwekkend namenmonument langs het voormalige spoortracé zal de verbinding vormen tussen het kampterrein en het nieuwe museum, dat meer zichtbaar wordt aan de doorgaande weg. In het nieuwe museum zullen de verschillende functies van tentoonstellen, de educatie, de bibliotheek, het café en werkplaatsen op een natuurlijk manier in elkaar overvloeien.
In het nieuwe museum zal architectuur en inhoud onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Openheid, licht en donker, hoog en laag, benauwd en beklemmend wisselen elkaar af en gaan daarmee zorgen voor een bijzondere en krachtige bezoekerservaring en inspirerende plek om te werken.
RYSE is verantwoordelijk voor het haalbaarheidsonderzoek, Programma van Eisen en het volledige project- en procesmanagement.